Eindspelstudie: deel 1

De sleutelvelden spelen een belangrijke rol bij promotie van onze pionnetjes. Dikwijls krijgen hobbyschakers tijdens het eindspel moeilijkheden, omdat hun te weinig kennis hebben van dit begrip. Tussen pion en promotieveld staat meestal de verdedigende partij met zijn of haar koning. Kunnen we die passeren met onze extra pion? Hoe krijgen we het promotieveld onder controle? Een éénvoudige eindspelstudie brengt raad. Voor beginnelingen allemaal nieuwtjes, voor gevorderden slechts een opfrissing. Een eerste basisregel: Met je koning op rij zes en de extra pion achterop, zelfs om het even waar, win je altijd. Om het lekker simpel te houden, een veel voorkomende stelling. (zie diagram 1)

a. Wit aan zet: bv 1.Kd6 Kd8 2.e6 Ke8 3.e7 Kf7 4.Kd7 Kg6 5.e8=D+

b. Zwart aan zet: bv 1... Kd8 2.Kf7 Kd7 Kijk even hoe de witte koning velden e6, e7 en e8 onder controle heeft. De weg naar promotie is open. (zie diagram 2) 3.e6+ Kd8 4.e7+ Kd7 5.e8=D+

Wat zijn sleutelvelden? Indien we als aanvallende partij een sleutelveld kunnen bemachtigen met onze koning ligt promotie binnen handbereik. Let op! Ook als verdediger is deze kennis van cruciaal belang. Je moet de aanvaller beletten om één van deze velden te bezetten. Opdracht volbracht = remise!

Waar liggen deze sleutelvelden? De plaats van je pion is alles bepalend! Naargelang deze pion zijn tocht verderzet verplaatsen ook de drie sleutelvelden zich. Indien je pion rij vijf bereikt is er een verdubbeling van het aantal sleutelvelden. Enkele voorbeelden in diagramvorm.

Veel succes ermee, Koen Van Beylen

Playchess.Com Blitz

De afgelopen week heb ik mijn theorie van de Siciliaanse Najdorf met 6.Lg5 wat aangescherpt via lectuur. Tegenwoordig is de Engelse aanval met 6.Le3 meer gebruikelijk, maar ik verkies de oude hoofdvariant, omdat deze hyperscherp spel brengt. Gisteren wou ik mijn kennis eens testen in de praktijk. Dus, labtop uitpakken, internet aan, Playchess.Com en blitzen maar. Partijtjes met een korte bedenktijd van 2 minuten per persoon en een bonus van 2 seconden per zet. Een deel van de partijen ging tegen kenners op een mum van tijd verloren, maar deze is een juweeltje. Na een analyse met Fritz 10 ben ik zeer tevreden over het resultaat.

Café Playchess.Com Fritz 27.11.2009
Vriendschappelijke partij, 2m + 2s
Koen Van Beylen - Onbekend
B99 - 6.Lg5 e6 7.f4 Le7 8.Df3 Dc7 9.0-0-0 Pbd7
Analyse: Fritz 10 - 10s

1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Lg5 e6 7.f4 Dc7 8.Df3 Le7 9.O-O-O Pbd7 10.Le2 b5 11.Lxf6 Pxf6 12.e5 Lb7 13.exf6! Allemaal nog netjes theorie! In deze variant ontstaat er een echte orkaan en het is meestal bang afwachten tot wanneer deze storm gaat liggen. Het plan is een dame-offer, met ruim voldoende compensatie.

In het verleden speelde men hier ook wel 13.Dg3 dxe5 14.fxe5 Pd7

(Of 14... Pe4 15.Pxe6 Dxc3 16.Pxg7+ Kf8 17.Pe6+ Ke8 18.Pg7+ Kf8 19.Pe6+ Ke8 20.Dxc3 Pxc3 21.Pc7+ Kf8 22.bxc3 Tc8 23.Pd5 Lxd5 24.Txd5 Tg8 25.Lf3 Txc3 26.Tf1 Tg5 27.Te1 La3+ 28.Kd1 Tc4 29.Td7 zoals in de partij J. Jansson (2287) - H. Nordahl (2423) te Sandnes 2005/CBM 107 ext/1/2-1/2)

15.Lf3 Lxf3 16.gxf3 g6 17.f4 Db7 18.h4 O-O-O 19.Pf3 b4 20.Pe2 Pc5 21.Pg5 Tdf8 22.De3 h6 23.Pf3 Td8 24.Ped4 Td7 25.Pb3 Pxb3+ 26.axb3 Thd8 27.Txd7 Dxd7 Een voorbeeldpartij is B. Larsen (2630) - L. Portisch (2645) te Manila 1974/MCD/1-0

13... Lxf3 Zwart hapt toe en ik krijg m'n zin. Nu is het menens!

14.Lxf3 d5 Einde theorie. Zwart sluit de lange diagonaal. Beter is 14... Lxf6 15.Lxa8 O-O

Een verderzetting als 14... Tc8 15.Lc6+ Kf8 16.fxe7+ Dxe7 17.The1 Da7 18.Lf3 b4 19.Pe4 Tc4 20.Pe2 Txe4 21.Lxe4 De3+ 22.Kb1 Dxe4 23.Txd6 Ke7 24.Td4 Dxg2 25.Pg3 Dxh2 26.Pf5+ Kf6 27.Pd6 h5 28.Txb4 h4 29.Tb7 werd reeds gespeeld tijdens de wedstrijd tussen D. Boros (2398) - T. Le Dinh (2361) te Budapest 2002/CBM 089 ext/0-1

15.fxe7 Hiermee heb ik drie lichte baanstukken in ruil voor mijn dame.

15... Kxe7?! Zo verliest zwart het recht om te rokeren. Fritz geeft 15... Ta7 16.Lxd5 b4 17. Lc6+ Kxe7 als beter.

16.Lxd5! Thd8 17.Lxa8 Dxf4+ 18.Kb1 Txd4 19.Txd4 Nog beter is 19.Tde1!? Db8 20.Lf3

19... Dxd4 20.Td1 Df2 21.Pe4! De batterij op de lange diagonaal h1/a8 is dodelijk indien zwart te gretig is.

21... Dxg2?? De zwartspeler heeft mijn opzet niet in de gaten. Hier had 21... De2 22.Pc3 Df2 moeten volgen met een evenwichtige stelling.

22.Td7+! Een belangrijk detail is dat ik deze verderzetting vrijwel onmiddellijk zag.

22... Kf8 23.Td8+ Ke7 24.Td7+ Kf8 25.Txf7+!! Na een dubbele zetherhaling vond ik uiteindelijk toch de winnende verderzetting. Dit maakt meteen een eind aan het lijden van de tegenstander.

25... Kxf7 26.Pd6+! Een anti-climax is er na 26.Pg5+?? Dxg5

26... Ke7 27.Lxg2 Nauwkeuriger is 27.Pc8+ waardoor de zwarte koning op rij acht moet starten bij aanvang van het eindspel.

27... Kxd6 28.c3 Opgave. Oef... Misschien weerleggen andere schakers onder jullie deze variant wel, maar deze keer was ie voldoende voor winst. 1-0



Een trotse houtschuiver, Koen Van Beylen

R4: Uitslagen en partijen

Tijdens speeldag vier stond de top van het klassement tegenover elkaar. De wedstrijd Luc Jansen - Koen Van Beylen draaide uit op een anti-climax voor de zwartspeler. In een boeiende Siciliaan, waarin wit niet rokeerde, kon Koen een groot voordeel niet in winst omzetten. Een onoplettendheid, waarna Luc het initiatief overnam, deed hem de das om.

Kurt Van Oproy - Bob Roes was die andere topper waar eveneens een Sicilaan op het bord verscheen. Bob heeft slechts recent deze opening aan zijn repertoire toegevoegd en het was maar de vraag of hij genoeg know-how had om een ervaren rat als Kurt hiermee opzij te schuiven. Toen deze laatste op een gegeven moment zomaar zijn dame wegblunderde was de partij snel afgelopen.

Toen sommige schakers een scheve blik naar het bord van de partij Jef Wuyts - Patrick Proost wierpen, konden ze hun ogen niet geloven. Underdog Patrick had na enkele zetjes een winnend intitiatief in een Cambridge Springs verdediging. Helaas wist hij geen raad met dit voordeel en was het Jef die na een lange slopende strijd voor winst mocht tekenen.

In de partij Jef Peeters - Karel Beyens verscheen een Nimzo-Indiër op het bord waar zwart een voortreffelijke start maakte. Toen Karel met zijn kansen begon te smossen nam wit dankbaar het heft in handen.

Uitslagen van Ronde 4: Donderdag, 12 november 2009.

1 Luc Jansen 1 - Koen Van Beylen 0
2 Kurt Van Oproy 0 - Bob Roes 1
3 Jef Wuyts 1 - Patrick Proost 0
4 Rudy Hermans 0 - Jo Cooremans 1
5 Bart Van der Avort 1 - Patrick Claes 0
6 Jef Peeters 1 - Karel Beyens 0
7 Marco Veldman 0 - Fred Hoskens 1
8 Ivan Dalen 0 - Marc Weyts 1
9 Dirk Waltherus 1 - Kris Swerts 0
Dries Leysen - Bye

Luc Jansen 1 - Koen Van Beylen 0



Jef Wuyts 1 - Patrick Proost 0



Jef Peeters 1 - Karel Beyens 0



Paringen van ronde 5: Donderdag, 26 november 2009.

1 Jef Wuyts - Luc Jansen
2 Koen Van Beylen - Bob Roes
3 Dries Leysen - Jo Cooremans
4 Marc Weyts - Kurt Van Oproy
5 Patrick Proost - Jef Peeters
6 Rudy Hermans - Bart Van der Avort
7 Karel Beyens - Patrick Claes
8 Dirk Waltherus - Marco Veldman
9 Kris Swerts - Ivan Dalen
Fred Hoskens - Bye

Tot schaaks, Koen Van Beylen

Schilderij: Bob Roes

Opening in de kijker: Analyse 2

Zelfstudie met Fritz 10 - Koen Van Beylen
26.10.2009 Turnhout [D44]

1.d4 d5 2.Nf3 Nf6 3.c4 e6 4.Nc3 c6 5.Bg5 dxc4 6.e4 b5 7.e5 h6 8.Bh4 g5 9.Nxg5 hxg5 10.Bxg5 Nbd7 11.g3 Qa5 12.exf6 Bb7 13.Bg2 O-O-O 14.O-O Ne5 15.Ne4 Net ietsje anders dan in de vorige zelfstudie waar wit 15.Le3 speelde.

15.... Nd3 16.b3! Hiermee geeft wit zijn tegenstander de kans om een pionnetje weg te snoepen.

16.... Rxd4 17.bxc4! Het openbreken van de zwarte damevleugel komt frequent voor in deze Botvinnik-variant.

17.... Nf4! 18.Bxf4! Een mooi dame-offer waarvoor wit meer dan voldoende compensatie krijgt.

18.... Rxd1 19.Rfxd1 Qb6?! Het eerste foutje in deze partij. Zwart tracht met zijn dame veiligere oorden op te zoeken. Om de stelling speelbaar te houden moet hier 19.... c5 of 19.... bxc4 volgen.

20.a4 b4? Begrijpelijk maar eveneens foutief. Door de stelling op slot te doen gaat de zwarte dame verloren. Het enige alternatief waarna wit eveneens groot voordeel krijgt is 20.... bxc4

21.a5 Qa6 22.Bf1! c5 23.Nd6+ Bxd6 24.Rxd6 Bc6 25.Bg2! Kb7 26.Bxc6+ Qxc6 27.Rxc6 Kxc6 28.Rd1 En zwart kan zijn koning definitief neerleggen. 1-0



Tot schaaks, Koen Van Beylen

R3: Uitslagen en partijen

Op speeldag drie stond de topper Bob Roes - Luc Jansen op het programma. In een Colle-variant speelden beide heren resoluut voor winst. Tijdens het middenspel kwam Bob echter voor een gedwongen dameruil te staan waardoor Luc initiatief kreeg en enkele pionnetjes op de damevleugel kon snoepen. Bob hield nog even stand maar gaf zich uiteindelijk toch gewonnen.

Iets makkelijker ging het er aan toe in de wedstrijd Koen Van Beylen - Dries Leysen. Dries die dit jaar toch netjes twee op twee pakt heeft het nieuwe seizoen goed ingezet en mocht zeker niet onderschat worden. In een Spanjaard beging hij een openingsfoutje waardoor Koen onmiddellijk het commando overnam. Met een dameruil wist deze laatste de partij in zijn voordeel te besluiten.

De partij Jo Cooremans - Jef peeters werd een lange slopende strijd. In een Bird-variant had wit continu een licht voordeel. De enige hoop voor Jef was een eeuwig schaak. Jo kon echter beletten dat de tegenstander zijn sluwe plannen definitief kon uitwerken. Met enkele tussenschaakjes waarna torenwinst volgde wist hij het volle punt verzilveren.

Patrick Claes - Jef Wuyts was eveneens een fel bevochten wedstrijd. Beiden kozen voor een klassiek damegambiet waarin wit een mooie stelling kreeg. Het foutieve 21.g4?! deed de wedstrijd kantelen. Jef profiteerde optimaal en werkte het eindspel subtiel af.

In de subtopper Marc Weyts - Bart Van der Avort kwam eveneens een Colle-variant op het bord. Tijdens het middenspel kreeg Marc plots de betere winstkansen door zich een gepasseerde pluspion te creëren. Hij ging echter overhaast te werk waardoor Bart op de valreep remise uit de brand haalde.

De verrassing kwam echter in de wedstrijd Patrick Proost - Karel Beyens. De nieuwkomer in deze competitie wist in een Spanjaard zijn rivaal Karel, die zijn dame blunderde, volledig van de kaart te spelen.

Ook die andere nieuwkomer Marco Veldman behaalde zijn eerste punt tegen Kris Swerts.

1 Bob Roes 0 - Luc Jansen 1
2 Koen Van Beylen 1 - Dries Leysen 0
3 Kurt Van Oproy 1 - Rudy Hermans 0
4 Patrick Claes 0 - Jef Wuyts 1
5 Jo Cooremans 1 - Jef Peeters 0
6 Patrick Proost 1 - Karel Beyens 0
7 Marc Weyts ½ - Bart Van der Avort ½
8 Fred Hoskens 1 - Dirk Waltherus 0
9 Marco Veldman 1 - Kris Swerts 0
Ivan Dalen - Bye

R2: Rudy Hermans 0 - Marc Weyts 1

Bob Roes 0 - Luc Jansen 1



Koen Van Beylen 1 - Dries Leysen 0



Patrick Claes 0 - Jef Wuyts 1



Jo Cooremans 1 - Jef Peeters 0



Marc Weyts ½ - Bart Van der Avort ½



Paringen van ronde 4: Donderdag, 12 november 2009.

1 Luc Jansen - Koen Van Beylen
2 Kurt Van Oproy - Bob Roes
3 Jef Wuyts - Patrick Proost
4 Rudy Hermans - Jo Cooremans
5 Bart Van der Avort - Patrick Claes
6 Jef Peeters - Karel Beyens
7 Marco Veldman - Fred Hoskens
8 Ivan Dalen - Marc Weyts
9 Dirk Waltherus - Kris Swerts
Dries Leysen - Bye

Veel succes, Koen Van Beylen

Foto: Koen Van Beylen

Opening in de kijker: Analyse 1

V. Mikhalevsky – A. Shabalov
Philadelphia 2003 [D44]

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.Lg5 dxc4 6.e4 b5 7.e5 h6 8.Lh4 g5 9.Pxg5 hxg5 10.Lxg5 Pbd7 11.exf6 Lb7 12.g3 Dc7!? Deze verderzetting is tegenwoordig zéér populair. De partij laat ons zien waarom dit zo is.

13.Lg2 c5 14.0–0 In een duel om het Cubaans kampioenschap 2002 tussen O. Almeida en L. Dominguez volgde er 14.d5 b4 15.0–0 bxc3 16.dxe6 fxe6 17.De2

14.... Lxg2 15.Kxg2 Db7+ 16.f3 Een zware misser is 16.Df3?? Txh2+!

16.... 0–0–0 17.a4?! Te traag. Na 17.dxc5 Pxc5 18.De2 Pd3 19.Pe4 zoals in C. Hansen – L. Dominguez te Esbjerg 2002, zijn de kansen gelijk.

17.... Pb6 18.axb5 cxd4 19.Pe4 Lh6 20.Lxh6 Txh6 21.Dd2 Th5 22.Db4 Kb8 23.Pc5 Dd5 24.Da5 Bij de partij-analyse achteraf gaf Shabalov 24.Pa6+ Kb7 25.De7+ Td7 26.De8 Dxb5 (Of 26...Dd6 27.Ta5 d3) 27.Db8+ Kc6 als suggestie.

24.... Dxc5 25.Dxa7+ Kc8 26.Ta6 De5 27.Dxb6 De2+ 28.Tf2 Txh2+! 29.Kxh2 Dxf2+ 30.Kh3 Th8+ 31.Kg4 Tg8+ 0–1



Tot schaaks, Koen Van Beylen