zaterdag 22 mei 2010

De beslissing...

Beste schaakvrienden,

Enkele dagen geleden beloofde ik u de volledige analyse van een beslissende partij in ons clubkampioenschap tussen de heren Jansen en Van Beylen. De kamp van de laatste kans op de titel voor troonpretendent Van Beylen.

In de hierna volgende partij heeft Wit bijna de ganse partij in een voor hem voordelig geëvalueerde stelling gestaan, soms zelfs tot meer dan een volle pion winst. Toch wist zwart het laken naar zich toe te halen omdat zijn foutjes en sporadische blunder niet werden afgestraft. Schaakblindheid? Tunnelvisie in de opening? De spanning om wat er op het spel stond? Wie zal het zeggen...
Wit maakte de laatste fout, en kreeg meteen de rekening gepresenteerd. Zijn tegenstander is dan ook horeca-uitbater. :-)
Oordeelt u hierna zelf aan de hand van de analyse door Fritz. (Peper en zout door ondergetekende.)

Volgen we even de partij... Het betreft hier de Steinitz variant van de Spaanse Opening of Ruy Lopez (ECO code C62) waarvan u wellicht weet dat deze door de witspeler zeer gekend en geliefd is.

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 d6 4. d4 exd4 5. Pxd4 Ld7 6. Pc3
Tot hiertoe blijven mooi "in de boekskes", wit heeft een actieve stelling, zwart antwoord met

6. ... Ne5 De zwartspeler speelt hier -m.i. onnodig- een 2e maal met hetzelfde stuk in de opening. Enkele alternatieven waren:
A. 6... g6 7. Le3 Lg7 8. a4 Pf6 9. O-O O-O,
B. 6... Pf6 7. O-O Le7 8. f3 O-O 9. Lf4 a6 10. Lxc6 bxc6 11. Dd3, en
C. 6... Le7 7. Pf5 Lxf5 8. exf5 Pf6 9. Df3 Dd7 10. O-O O-O,
met hooguit een klein voordeel voor wit.

7. Lxd7+ Dxe7 8. f3N
Fritz geeft hier aan dat de zet bedoeld om het paard van g4 weg te houden een theoretisch nieuwtje is. Meer voorkomende mogelijkheden zijn 8. f4, 8. Lf4 en 8. De2 of simpelweg 8. o-o.

8... a6
Dit op het eerste zicht flauw zetje, zekert b5 en houdt de paarden van dit veld weg. Mij lijkt het iets te passief omdat het de ontwikkeling niet echt voorthelpt. Mocht de loper nog op b5 staan, was dit meer aangewezen. Fritz geeft wit zo goed als een pion voorsprong in zijn evaluatie van de stelling. Alternatieven konden geweest zijn:
A. 8... Le7 9. o-o Lf6 10. Pd5 Pe7 11. Pxf6+ bxf6 12. f4 P5c6 13. Le3 h5 14. Dd3 o-o-o
B. 8... Pf6 9. o-o o-o-o 10. Lg5 Le7
C. 8... o-o-o 9. o-o Pf6 10. De2 d5

9. Le3 Pc4 10. Lc1 g6
Hier kon ook 10... Pe4 11. De2, maar g6 zekert f5 en geeft de loper op f8 een ontwikkelmogelijkheid op de diagonaal a1-h8.

11. De2 b5?
Deze zet is minder omdat nu c6 zwak wordt, waardoor d5 in handen van wit gegeven wordt. Volgende verderzetting ware eventueel beter geweest: 11... Pb6 12. Lg5 Le7 13. h4
12. b3 ?? een blunder zo beweert Fritz, wellicht omdat het de mindere zet van zwart niet afstraft. "geeft de tegenstander nieuwe kansen" Met 12. a4 c5 13. Pb3 komt wit in het voordeel te staan.
12... Lg7 13. bxc4 Lxd4 14. Dd3 Lg7 15. Tb1 c6
zwart is erin geslaagd controle te verwerven over d5 door het paard op d4 af te ruilen voor zijn zwarte tegenhanger op c4. Hierdoor kon c6 gespeeld worden.

16. Le3 Pe7 17. o-o o-o 18. Tfd1 Pc8
Een alternatief: 18... De6 19. c5 dxc5 Lxc5=

19. c5 (19.cxb5!? axb5 20. Tb3 De6=) Td8 20. Lg5 f6 21. Lf4 Lf8 22. Pe2
(interessant is 22. Pd5!? Kg7 (22... cxd5?? 23. Dxd5+ gevolgd door Dxa8) 23. Pe3 met groot voordeel voor wit).
22... d5 23. Le3 Pe7 24. Dc3 Lg7 25. Db3 Kh8 26. Td2 De8 27. Pf4 Dg8
28. Tbd1 g5 29. Ph5 Df7 30. Pxg7 Kxg7 31. Dc3 h6 32. h4 gxh4 33. Lf2 Dh5 34. Td4 h3
35. g4 De5 36. Te1 dxe4 37. Texe4 Pd5 38. Dd2 Dc7 39. De1 Td7 40. Lg3+= Da7
Zwart is erin geslaagd om het voordeel dat wit had, - op bepaalde ogenblikken geëvalueerd als een volle pion winst bij gelijk stukmateriaal- de verdringen tot minimale proporties. Door de penning van de c5 pion en de achtliggende toren op d4 kunnen we nu de positie van zwart zelfs beter noemen. Maar 't is nog niet gedaan....

41. Ld6! verlicht de druk op c5 en d4 en ontneemt de toren op d7 zijn schootsveld.

41... Kf7 42. Dh4 Pc3 43. Dh5+ Kg7 44. Te6 Tad8??
Dit is een regelrechte blunder die de weg bereid voor een matvoering die begint met een mooi torenoffer op f6. De witspeler -nochtans iemand die graag al eens een offerke doet- zag dit niet hij vervolgde met, 45. Kh2 De winnende verderzetting: 45. Txf6! h2+ (zwart kan niet ingaan op het offer want 45... Kxf6 46. Dxh6+ Kf7 47. Dh7+ Kf6 48. Tf4+ Kg5 49. Tf5#) 46. Kxh2 Kg8 47. Txh6 Txd6 48. Th8+ Kg7 49. Dh7+ Kf6 50. Tf4+ Ke5 51. Df5#.

Een betere verderzetting voor zwart was: 44... Pd5 45. Kh2 (of 45. Dxh3 Txd6 46. Txd6 Dxc5 47. Td7+ Kg8+=)

45... Pd5+- 46. Lf4 Pxf4 47. Txf4 Tf7?
Beter was 47... Tf8 48. g5 hxg5 49. Tfxf6 Db8+ 50. f4 Txf6 51. Dxg5+ Kh8 52. Dxf6+ Tg7 +-)
Opnieuw laat wit het cadeau van de winst liggen 48. Txc6 beter was 48. g5 Td2+ 49. Kxh3+- en wit wint. Bijvoorbeeld 49... Dd7 50. Dxh6+ Kg8 51. gxf6 Dxe6+ 52. Tg4+ Dxg4+ 53. fxg4, wit staat een Dame met 2 pionnen tegen 2 torens voor en heeft promotiedreiging.

48... Dd7 49. Txa6??
Pure zelfmoord. Het droge commentaar van fritz bij deze zet is: "het leven is al moeilijk genoeg..." Beter was hier 49. Td6 (noodzakelijk) De7 50. Te4 Txd6 51. Txe7 Td2+ 52. Kxh3 Txe7 53. Df5 +=.

49... Dd2+ Kxh3 -+ en wit gaf op 0-1.

Hiermee was ook een belangrijk concurrent voor de felbegeerde titel uitgeschakeld. De toeschouwers zagen een prachtpartij, die een terechte winnaar kende. Laat ons hopen dat we volgend seizoen nog veel partijen zien die even fel bevochten worden. Er staan ons dan mooie tijden te wachten.
De commentaren bij de partij zijn gebaseerd op die van een machine en dus geenszins bedoeld om de persoon te raken. De auteur van dit artikel heeft gepoogd een neutrale, maar geboeide -en hopelijk ook boeiende- kijk op de analyses te geven.

Veel leesplezier. Speel deze partij zeker eens na, ze kan leervol zijn.
Schaakgroeten,
Bart.